အလုပ္လက္မဲ့ျပႆနာ အေရးႀကီးပံု ေဒၚစု ေထာက္ျပ

By ကိုေက်ာ္ေက်ာ္သိန္း 

Source -VOA 

ဓာတ္ပံု ASSOCIATED PRESS

ထုိင္းႏုိင္ငံတြင္ က်င္းပေနေသာ ကမၻာ့စီးပြားေရးဖိုရမ္မွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ မိန္႔ခြန္းေျပာေနစဥ္။ (ဂၽြန္လ ၁ ရက္၊ ၂၀၁၂။)

ျမန္မာႏုိင္ငံက လူငယ္ေတြအၾကား အလုပ္လက္မဲ့အေရအတြက္ အလြန္အမင္း မ်ားေနတဲ့ ျပႆနာဟာ ခ်ိန္ကိုက္ဗံုးတလံုးလို ျဖစ္လာေနၿပီလို႔ ျမန္မာ့ ဒီမုိကေရစီ ေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ ဆန္းစုၾကည္က ေျပာလိုက္ပါတယ္။ ထိုင္းႏုိ္င္ငံ၊ ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕မွာက်င္းပေနတဲ့ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ အေရွ႕အာရွ ေဒသဆိုင္ရာ ကမာၻ႔စီးပြားေရးဖိုရမ္ WEF ရဲ႕ ဇြန္လ ၁ ရက္ေန႔ အစီအစဥ္တခု အတြင္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က အဲဒီလို ေျပာခဲ့တာပါ။ အဲဒီလူငယ္ေတြအတြက္ အသက္ေမြး ၀မ္းေက်ာင္း ဘာသာရပ္ ဆိုင္ရာ သင္တန္းေတြဖြင့္ေပးၿပီး အလုပ္အကိုင္အခြင့္အလမ္းေတြ ဖန္တီးေပးဖို႔ ကိစၥကို သူက အထူး မီးေမာင္းထိုးၿပီး ေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ႏုိင္ငံျခားရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြ ပိုၿပီး ၀င္လာတာဟာ အက်င့္ပ်က္ ျခစားမႈေတြ ပိုမ်ားလာေစမယ့္ အေျခအေနမ်ဳိး ျဖစ္လာမွာကို မလိုခ်င္ပါဘူး လုိ႔လည္း ဆိုပါတယ္။ အျပည့္အစံုကို WEF က်င္းပရာ ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕ ရွန္ဂရီလာ ဟိုတယ္မွာ ကိုယ္တုိင္ သတင္းသြားယူခဲ့ဲ့တဲ့ ကိုေက်ာ္ေက်ာ္သိန္းက သတင္းေပးပို႔ထားပါတယ္။

WEF ရဲ႕ ဇြန္လ ၁ ရက္ေန႔ အစီအစဥ္တခုကေတာ့ “ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ စကားစျမည္ေျပာဆိုျခင္း” လို႔ အမည္ေပးထားတဲ့ အစီအစဥ္ပါ။ နာရီ၀က္ၾကာ အဲဒီအစီအစဥ္အဖြင့္မွာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ က ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး၊ အလုပ္လက္မဲ့ ျပႆနာ၊ ပညာေရး၊ တရားေရးစနစ္ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲေရး၊ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရး၊ စီးပြားေရးနဲ႔ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ၊ အက်င့္ပ်က္ျခစားမႈ စတဲ့ အေၾကာင္းအရာမ်ဳိးစံု ကို ေျပာဆိုခဲ့သလို WEF အမႈေဆာင္ ဥကၠ႒ ကေလာ့စ္ ရွ၀တ္ဘ္ (Klaus Schwab) ရဲ႕ ေမးခြန္းေတြကို လည္း ေျဖဆိုခဲ့ပါတယ္။ ဒါဟာျဖင့္ ရာစုႏွစ္ေလးပံုတပံုနီးပါးအတြင္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အေနနဲ႔ ႏုိင္ငံ တကာစင္ျမင့္တခု ေပၚမွာ၊ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာပရိသတ္ေရွ႕ေမွာက္မွာ ပထမဆံုးအႀကိမ္ စကားေျပာခဲ့တာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

အေၾကာင္းအရာမ်ဳိးစံုထဲမွာ သူအေလးထားေျပာဆိုခဲ့တဲ့ အေၾကာင္းအရာကေတာ့ လူငယ္ထုၾကားမွာ အလုပ္လက္မဲ့ အေရအတြက္ အင္မတန္ မ်ားေနတဲ့ျပႆနာပါပဲ။

“ျမန္မာႏုိ္င္ငံမွာ အလုပ္လက္မဲ့ျဖစ္ေနတဲ့ လူငယ္အခ်ဳိးအစားဟာ အလြန္အမင္းကို ျမင့္မားေနပါတယ္။ က်မ ထပ္ထပ္ေျပာေနတာက အဲဒီအေျခအေနဟာ ခ်ိန္ကိုက္ဗံုးတလံုးျဖစ္ေနၿပီဆုိတာပါပဲ။ သူတို႔ေတြ အလုပ္လက္မဲ့ျဖစ္ေနတာေၾကာင့္ သူတို႔လုပ္ေနသလို မိဘေတြအေပၚမွာ ဘယ္ေလာက္ၾကာၾကာ ဆက္ၿပီး မွီခိုေနႏုိင္ၾကမွာပါလဲ …” လို႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေမးခြန္းထုတ္ခဲ့ပါတယ္။

ျမန္မာႏုိင္ငံလူထုအေနနဲ႔ ေကာင္းမြန္တဲ့ အသက္ေမြး၀မ္းေက်ာင္းေတြ လုပ္ကိုင္ႏုိင္ေစမယ့္ အေျခခံ ပညာေရးမ်ဳိး လိုအပ္ပါတယ္လို႔ သူက ေျပာသလို လူငယ္ေတြ အသက္ေမြး၀မ္းေက်ာင္းပညာေတြကို သင္ယူႏုိင္ေအာင္ လုပ္ေပးရမယ္လို႔လည္း ဆိုပါတယ္။ “အလုပ္အကိုင္ေတြ ဖန္တီးေရးဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ အင္မတန္ကို အေရးႀကီးေနပါတယ္။ အလုပ္အကိုင္ဖန္တီးေရးနဲ႔ သင္တန္္းေတြ ေပးဖို႔ကိစၥႏွစ္ခုကို အတူ တကြ လုပ္ေဆာင္ရပါမယ္။ က်မတို႔ရဲ႕ အလုပ္လက္မဲ့လူငယ္ေတြ အလုပ္ရေစမယ့္ သင္တန္း အမ်ဳိးအစားေတြ ျဖစ္ရပါမယ္။ ေဒါက္တာဘြဲ႔ေပးတဲ့အစီအစဥ္ေတြထက္ အသက္ ေမြး၀မ္းေက်ာင္း သင္တန္းေတြ နဲ႔ စာသင္ခန္းျပင္ပ ပညာေရးမ်ဳိးေတြ ပိုၿပီး လိုအပ္ပါတယ္။” - လို႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေျပာပါတယ္။

မိမိတို႔မွာ စြမ္းရည္လိုအပ္ေနေပမဲ့ တခ်ဳိ႕အဖြဲ႔အစည္းေတြက ျမင္သလိုမ်ဳိး စြမ္းရည္ေတာ့ မဟုတ္ပါဘူးလို႔ ဆိုပါတယ္။ ေအာက္ေျခကေနၿပီး အေပၚထိ တည္ေဆာက္ႏုိင္မယ့္ စြမ္းရည္မ်ဳိးကုိ လိုအပ္တာပါလို႔ေျပာၿပီး အဲဒီကိစၥအတြက္ ႏုိင္ငံတကာရဲ႕ အကူအညီကို လိုအပ္ပါတယ္လို႔ ပန္ၾကားခဲ့ပါတယ္။

ကမာၻ႔စီးပြားေရးဖိုရမ္ လာတက္တဲ့ထဲမွာ ႏုိင္ငံတကာ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းႀကီးေတြက အႀကီးအကဲေတြလည္း အမ်ားအျပားပါ၀င္ေနပါတယ္။ သူတို႔ေတြထဲက အေတာ္မ်ားမ်ားဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံဖို႔ စိတ္၀င္စားေနၾကတာလည္းျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံ မွာ ျပည္ပရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈနဲ႔ အေကာင္အထည္ေဖာ္တဲ့ စီမံကိန္းတိုင္းဟာ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈရွိိရမယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။

အလုပ္အကိုင္ဖန္တီးေရးနဲ႔ ျပည္ပရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈကိစၥဟာ တိုက္႐ိုက္ဆက္စပ္ေနတာမို႔ အဲဒီ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္နွံမႈနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့လညး္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က အက်ယ္တ၀ံ့ေျပာခဲ့သလို အက်င့္ပ်က္ျခစားမႈနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ပါ တြဲဖက္ ေျပာဆိုခဲ့ပါ တယ္။ ဒါ့အျပင္ မိမိတို႔လိုခ်င္တဲ့ ျပည္ပရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈဟာ ဘယ္လိုပံုစံမ်ဳိး ဆိုတာကိုလည္း ရွင္းရွင္းလင္းလင္းပဲ ဖြင့္ဆိုျပခဲ့ပါတယ္။“ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြ ပိုရလာေအာင္ ဆက္ၿပီး လုပ္ေဆာင္သြားတာနဲ႔အမွ် အက်င့္ပ်ျခစားမႈနဲ႔ တန္းတူညီမွ်မရွိမႈကို ႀကိဳးစား တိုက္ဖ်က္သြားရ ပါမယ္။ အက်င့္ပ်က္ ျခစားတာေတြ ပိုျဖစ္လာႏုိင္ေျခရွိတဲ့ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈမ်ဳိးကို က်မတို႔ မလိုခ်င္ပါဘူး၊ ပိုႀကီးမား တဲ့ တန္းတူညီမွ်မရွိမႈကို ျဖစ္ေစမယ့္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈမ်ဳိးကို က်မတို႔ မလိုခ်င္ပါဘူး။ အက်င့္ပ်က္ ျခစားမႈဟာ အခုကို အခြင့္ထူးေတြ ခံစားေနရသူေတြအတြက္ ပိုႀကီးမားတဲ့ အခြင့္ထူးေတြ ခံစားရမယ့္အေျခအေနမ်ဳိး က်မတို႔ မလိုခ်င္ပါဘူး။”-လို႔ ေျပာပါတယ္။

ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ လက္ရွိျဖစ္ေနတဲ့ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးလုပ္ငန္းစဥ္နဲ႔ ပတ္သက္လို႔လည္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က အထူးအေလးထား ေျပာဆိုခဲ့ပါေသးတယ္။

ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးလုပ္ငန္းစဥ္ ေနာက္ေၾကာင္း ျပန္လွည့္သြားႏုိင္ေသးသလားဆိုတဲ့ ေမးခြန္းရဲ႕အေျဖဟာ စစ္ဘက္က ဒီ လုပ္ငန္းစဥ္ေပၚမွာ ဘယ္ေလာက္ထိ အခုိင္အမာသႏၷိ႒ာန္ရွိတယ္ဆိုတာေပၚ မူတည္ေန တယ္လို႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ထပ္မံ ေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။

ဒါ့အျပင္ တရားေရးစနစ္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး ခုထိ မျဖစ္ေသးတာနဲ႔ သူ အၿမဲလို ေထာက္ျပေျပာဆိုေနက် တရားဥပေဒစိုးမိုးေရး အေရးႀကီးပံုေတြကိုပါ ထည့္သြင္းေျပာဆိုပါတယ္။

“တရားေရးဘက္မွာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး တခုခုလုပ္ေနတာကို ခုခ်ိန္ထိေတာ့ က်မတို႔ မေတြ႔ရေသးပါဘူး။ တရားေရးစနစ္ကို ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲဖို႔ လိုတယ္လို႔ က်မတို႔က ဆက္ေျပာေနေပမဲ့ အစိုးရနဲ႔ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ပိုင္းမွာ ဒါကို သေဘာတူတဲ့လူ သိပ္မ်ားမ်ား မရွိလွဘူးဆိုတာ က်မ၀န္ခံရပါမယ္။ တရားေရး စံနစ္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲဖို႔ လိုအပ္တယ္လုိ႔ သူတို႔က မထင္ၾကပါဘူး။ ဒါမွမဟုတ္လည္း အေရးတႀကီး လိုအပ္ေနတယ္လို႔ မထင္ၾကပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ အဲဒီ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲေရးဟာ အလြန္အမင္းကို အေရးတႀကီးလုပ္ဖို႔ လိုေနတယ္လို႔ က်မကေတာ့ ယူဆပါတယ္။ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈဥပေဒကို ဘယ္လို ျပဌာန္း မယ္ဆိုတာ မစခင္ တရားဥပေဒစိုးမိုးမႈရွိေအာင္ အရင္ စလုပ္ၾကရေအာင္ပါ။” -လို႔ ေျပာခဲ့ပါတယ္။

ဇြန္လ ၁ ရက္ေန႔ ညေနပိုင္းမွာ ၿပီးဆံုးသြားၿပီျဖစ္တဲ့ ကမာၻ႔စီးပြားေရးဖိုရမ္ေဆြးေႏြးပြဲေတြၿပီးတဲ့ေနာက္ ဇြန္လ ၂ ရက္ စေနေန႔မွာေတာ့ ထိုင္း-ျမန္မာနယ္စပ္က မယ္လ ဒုကၡသည္စခန္းနဲ႔ မဲေဆာက္ၿမိဳ႕တို႔ ဆီ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ သြားေရာက္ပါလိမ့္မယ္။ ဇြန္လ ၃ ရက္ တနဂၤေႏြေန႔ မနက္ပိုင္းမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံ ဆီျပန္ေရာက္မွာျဖစ္ၿပီး သီတင္းတပတ္ေက်ာ္ၾကာၿပီးတဲ့ေနာက္မွာေတာ့ ဥေရာပခရီးစဥ္ စတင္မွာျဖစ္ပါတယ္ခင္ဗ်ား။

------------------------------------------------------

 

အီရန္ႏ်ဴလက္နက္အစီအစဥ္ အေမရိကန္ဆိုက္ဘာနည္းနဲ႔တိုက္

By ဗီြအိုေအ (ျမန္မာဌာန)

အေမရိကန္သမၼတ ဘာရက္ခ္အိုဘားမားဟာ အီရန္နိုင္ငံရဲ့ အဓိကႏ်ဴကလီးယားဓာတ္ေပါင္းဖိုေတြကို အဆင့့္ျမင့္ ဆိုက္ဘာ နည္းပညာေတြ သံုးၿပီး အကြက္က်က် တိုက္ခိုက္ေနတယ္လို႔ နာမည္ႀကီး အေမရိကန္ သတင္းစာတစ္ေစာင္ျဖစ္တဲ့ The New York Times သတင္းစာမွာ ေဖာ္ျပပါရွိပါတယ္။

ဒီလိုဆိုက္ဘာတိုက္ခိုက္မူေတြဟာ သမၼတေဟာင္း ေဂ်ာ့ခ်္ဒဗလ်ဴ ဘုရွ္ လက္ထက္ကတည္းက အစီအစဥ္ခ်လုပ္ကိုင္ခဲ့တာျဖစ္ၿပီး အေမရိကန္ သမၼတသစ္ျဖစ္လာတဲ့ မစၥတာအိုဘားမားကိုလည္း ဆက္ၿပီးလုပ္ဖို႔ တိုက္တြန္းအားေပးခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ၂၀၁၉ ခုနွစ္ ဇန္န၀ါရီလမွာ မစၥတာ အုိဘားမား တာ၀န္ယူခဲ့ၿပီးေနာက္ပိုင္းမွာ လည္း ဒီဆိုက္ဘာလက္နတ္နဲ႔ တိုက္ခိုက္မႈအစီအစဥ္ေတြကို က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ေဆာင္ရြက္ခဲ့တယ္လို႔  နယူးေယာက္တိုင္းမ္စ္ သတင္းစာထဲမွာ ေရးသားထားပါတယ္။

ဒီအဆင့္ျမင့္ ဆိုက္ဘာတိုက္ခိုက္မႈမွာ အဓိကပါ၀င္တာကေတာ့ Stuxnet လို႔ေခၚတဲ့ ကြန္ျပဴတာ ဗိုင္းရပ္စ္ျဖစ္ၿပီး အီရန္နိုင္ငံ Natanz မွာရွိတဲ့ အီရန္နိုင္ငံရဲ့ ႏ်ဴကလီးယားဓာတ္ေပါင္းဖိုေတြကို လည္ပတ္ေစတဲ့ ကြန္ပ်ဴတာစနစ္ထဲကို စိမ့္၀င္သြားေအာင္ ထည့္သြင္းထားတာျဖစ္ပါတယ္။

အီရန္ႏ်ဴကလီးယားကြန္ယက္ဟာ အင္တာနက္နဲ႔ ခ်ိတ္ဆက္ ထားတာေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ နယူးေယာက္စ္တိုင္းမ္စ္ သတင္းစာထဲမွာေတာ့ ဒီဗိုင္းရပ္စ္၀င္ခဲ့တဲ့လမ္းေၾကာင္းက တကယ့္ကို လ်ိဳ႕၀ွက္ခ်က္ျဖစ္ေနဆဲပါပဲလို႔ ေရးသားထားပါတယ္။  အေမရိကန္ အမ်ိဳးသားလံုၿခံဳေရး ေအဂ်င္စီက အစၥေရးနိုင္ငံနဲ႔ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေနတဲ့ ပ႐ိုဂရမ္က ျဖစ္တယ္လို႔ေျပာပါတယ္။

ဒီဗိုင္းရပ္စ္ကေန အီရန္ေတြ ႏ်ဴကလီးယားဓာတ္ေပါင္းဖိုေတြကို ဘယ္လိုမ်ိဳး လည္ပတ္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ ထားသလဲဆိုတဲ့ သတင္း အခ်က္အလက္ေတြကို စုေဆာင္းတာျဖစ္ၿပီး Centrifuges လို႔ ေခၚတဲ့ ဗဟို ခြာစက္ကို ပ်က္စီးေအာင္ တိုက္ခိုက္တာျဖစ္ပါ တယ္။ ကြန္ပ်ဴတာစက္ေတြကို အစကေန မၾကာခဏျပန္စ လိုက္ ျပန္ရပ္သြားလိုက္နဲ႔ အလုပ္မလုပ္နို္င္ေအာင္ တိုက္ခိုက္တာျဖစ္ၿပီး ႏ်ဴကလီးယား လက္နက္ ထုတ္လုပ္တဲ့ေနရာမွာ၊ ယူေရနီယံသတၳဳသန္႔စင္တဲ့ ေနရာမွာ သံုးတဲ့စက္ကိရိယာေတြကို ပ်က္စီးေအာင္ လုပ္တဲ့နည္းလမ္းသံုးၿပီး တိုက္ခိုက္တာျဖစ္တယ္လို႔ သတင္းမွာ ပါရွိပါတယ္။