၂ဝ၁၃ ခုႏွစ္တြင္ ျဖစ္ေပၚလာႏုိင္သည့္ ႏုိင္ငံေရး၊ စီးပြားေရးႏွင့္ စစ္ေရး အလားအလာမ်ား ဖတ္ခ်င္စဖြယ္သတင္းစာမ်က္ႏွာမ်ား

ဖိလစ္ပိုင္ ႏိုင္ငံ အတြင္းသို႔ ဝင္ေရာက္ တိုက္ခတ္ခဲ့သည့္ ဘုိဖာမုန္တိုင္း တိုက္ခတ္မႈ၊ ေျမာက္ကိုရီးယား ႏုိင္ငံက ျပဳလုပ္ခဲ့သည့္ ၿဂိဳဟ္တု လႊတ္တင္မႈ၊ အေရွ႕ တ႐ုတ္ပင္လယ္ ေရပိုင္နက္ အျငင္းပြားမႈ၊ လူအမ်ား အျပားကို ထိတ္လန္႔တုန္လႈပ္ ေစခဲ့သည့္ စင္ဒီမုန္တိုင္း စသည့္ ျဖစ္ရပ္ မ်ားသည္ ၂ဝ၁၂ ခုႏွစ္ အတြင္း ျဖစ္ပြားခဲ့သည္။ လာမည့္ ၂ဝ၁၃ ခုႏွစ္ အတြင္း၌ မည္သည့္ အရာမ်ား ျဖစ္ေပၚ လာမည္ကို အတိအက် မသိရ ေသာ္လည္း ကြၽမ္းက်င္သူ မ်ားက ျဖစ္ေပၚ လာႏိုင္သည့္ သို႔မဟုတ္ ေျပာင္းလဲ လာႏုိင္သည့္ အေၾကာင္းအရာ မ်ား၊ အျဖစ္အပ်က္ မ်ားကို ခန္႔မွန္း ေျပာၾကား ထားသည္ကို ေတြ႕ရသည္။ ၎တို႔၏ ခန႔္မွန္းခ်က္မ်ား အနက္ မွ အခ်ဳိ႕ကို ေရးသားေဖာ္ျပ လိုက္ပါသည္။

ဆီးရီးယား ျပည္တြင္းစစ္

ဘာရွာအယ္လ္ အာဆတ္ ဦးေဆာင္သည့္ ဆီးရီးယား အစိုးရသည္ လာမည့္ႏွစ္ အတြင္း ၿပိဳလဲႏိုင္ဖြယ္ ရွိသည္ဟု ကြၽမ္းက်င္သူ မ်ားက ေျပာၾကား ထားသည္ကို ေတြ႕ရသည္။ ဆီးရီးယား ျပည္တြင္း စစ္သည္ ယခု အခါ အခ်ိန္ကာလ အားျဖင့္ ၂၁ လေက်ာ္ၾကာ ျဖစ္ပြားလ်က္ ရွိၿပီး အစုိးရသည္ ၿပိဳလဲျခင္း လမ္းစေပၚသို႔ ေရာက္ရွိ ေနၿပီဟု အခ်ဳိ႕က သံုးသပ္ ထားေသာ္လည္း ဆီးရီးယား ႏိုင္ငံတြင္ ေလယာဥ္ မပ်ံသန္းေရး ဇုန္ သတ္မွတ္ေပးျခင္း မရွိပါက တစည္း တလံုးတည္း မရွိသည့္ အတုိက္အခံ တပ္မ်ား အေနျဖင့္ အာဆတ္၏ တပ္မ်ားကို အလြယ္တကူ တုိက္ခိုက္ႏိုင္မည့္ အေနအထားတြင္ မရွိေၾကာင္း ျဖစ္ပြားလ်က္ ရွိသည့္ တုိက္ပြဲ မ်ားက သက္ေသျပလ်က္ ရွိသည္။

အီရန္ ႏ်ဴကလီးယား အစီအစဥ္

ကြၽမ္္းက်င္သူမ်ား ခန္႔မွန္း ထားသကဲ့သို႔ ဆီးရီးယား အစုိးရ ၿပိဳလဲ ခဲ့ပါက အီရန္ ႏိုင္ငံသည္ အေနာက္ႏိုင္ငံ မ်ား၏ ထိန္းခ်ဳပ္မႈကို မခံသည့္ အေရွ႕ အလယ္ပိုင္းရွိ တစ္ခုတည္းေသာ ႏိုင္ငံ ျဖစ္လာမည္ ျဖစ္သည္။ အေနာက္ႏုိင္္ငံ မ်ားသည္ အီရန္ အစုိးရအား ၎တို႔၏ ႏ်ဴကလီးယား အစီအစဥ္ႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ အင္အားသံုး ေျဖရွင္းမည္ဟု ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ဆြေပး လာခဲ့ေသာ္လည္း အီရန္ ႏုိင္ငံသည္ အေနာက္ အုပ္စု၏ ေထာင္ ေခ်ာက္ကို ေရွာင္ရွား ႏိုင္ခဲ့သည္။

အေနာက္ ႏိုင္ငံမ်ားသည္ ႏ်ဴကလီးယား အစီအစဥ္ႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ အီရန္အေပၚ ပိတ္ဆို႔မႈမ်ား တုိးျမႇင့္ခ်မွတ္ ခဲ့ေသာ္လည္း စစ္ေရးအရ တိုက္ခိုက္မည္ ဆုိပါက တတိယ ကမၻာစစ္ ျဖစ္ပြားမည့္ အလားအလာ ရွိေနသည္။ သို႔ရာတြင္ ဆီးရီးယား၌ အာဆတ္ အစိုးရ ျပဳတ္က် ခဲ့ပါက ႏုိင္ငံႀကီး မ်ား၏ ဖိအားသည္ အီရန္ အေပၚ တုိးျမႇင့္ က်ေရာက္ လာဖြယ္ရွိၿပီး အီရန္ အေနျဖင့္ ယင္း ဖိအားမ်ားကို မျဖစ္မေန ကာကြယ္ ခုခံသြားမည္ ျဖစ္သည္။ ယင္းသို႔ ခုခံကာကြယ္ မႈကို ရန္စျခင္း အျဖစ္ အေနာက္ ႏုိင္ငံမ်ားက ေဖာ္ျပၿပီး အင္အားကို အသံုးျပဳ လာဖြယ္ ရွိသည္။ သို႔ေသာ္ ေမးစရာ ေမးခြန္း တစ္ရပ္မွာ အင္အားႀကီး ႏိုင္ငံမ်ား ျဖစ္ေသာ တ႐ုတ္ႏွင့္ ႐ုရွားႏိုင္ငံ တုိ႔သည္ ၎တို႔၏ မဟာမိတ္ ႏိုင္ငံ တစ္ႏိုင္ငံ ျဖစ္ေသာ အီရန္အေပၚ က်ေရာက္လာမည့္ ဖိအားႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း ၍ မည္သုိ႔မည္ပံု တုံ႔ျပန္မည္နည္း ဟူ၍ပင္ ျဖစ္သည္။

အေမရိကန္ႏွင့္ EU တို႔၏ စီးပြားေရး အလားအလာ

အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု၏ စီးပြားေရးသည္ ျပန္လည္ နာလန္ ထူလာဖြယ္ ရွိၿပီး ကုန္ထုတ္လုပ္ ျခင္းသည္ ႏုိင္ငံ၏ စီးပြားေရး က႑တြင္ အေရးပါသည့္ အခန္းက႑ တစ္ခုအျဖစ္ ပါဝင္ႏိုင္မည့္ အလား အလာတြင္ ရွိေနသည္။ ဤအခ်က္သည္ ႏိုင္ငံ၏ ျမင့္တက္လာသည့္ အေႏွာင္အဖြဲ႕ ကင္းေသာ စြမ္းအင္ဆုိင္ရာ မူဝါဒမ်ား အေပၚ မ်ားစြာ အေျခတည္လ်က္ ရွိသည္။ ဥေရာပ သမဂၢ (EU) ႏုိင္ငံမ်ား အထူးသျဖင့္ ေပၚတူဂီ၊ အုိင္ယာ လန္၊ အီတလီ၊ ဂရိႏွင့္ စပိန္ ႏိုင္ငံမ်ား၌ ေၾကြးၿမီ ျပႆနာမ်ား၊ စီးပြားေရး အက်ပ္ အတည္းမ်ား ျပန္လည္ႀကံဳ ေတြ႕ လာႏိုင္သည္။ ထို႔အျပင္ အီတလီ အစိုးရသစ္ အေနျဖင့္ စီးပြားေရး က်ပ္တည္းမႈ မ်ားကို ရင္ဆုိင္ေျဖရွင္း ရဖြယ္ ရွိသည္။ EU အဖြဲ႕သည္ အဖြဲ႕ဝင္ ႏုိင္ငံမ်ားမွ အခြန္မ်ားကို တိုက္႐ိုက္ ေကာက္ခံႏုိင္ေရး အတြက္ ဘ႑ာေရး ဆုိင္ရာ ဗဟိုဌာန တစ္ခုကို တည္ေထာင္ရန္ ေၾကညာခဲ့ၿပီး EU ဇုန္ကို ဥေရာပ၏ ျပည္ေထာင္စု တစ္္ခုအျဖစ္ ေျပာင္းလဲႏုိင္ရန္ လာမည့္ႏွစ္ အတြင္း ႀကိဳးပမ္းသြားဖြယ္ ရွိသည္။

ကမၻာ့ ရာသီဥတု ေျပာင္းလဲ လာျခင္း

ကမၻာ့ ရာသီဥတု ေျပာင္းလဲ လာျခင္းေၾကာင့္ ၂ဝ၁၃ ခုႏွစ္ အတြင္းတြင္ မုန္တိုင္း တုိက္ခတ္ျခင္း၊ ငလ်င္ လႈပ္ရွားျခင္း စသည့္ သဘာဝေဘး အႏၲရာယ္မ်ား ပိုမိုႀကံဳေတြ႕ ရဖြယ္ ရွိသည္ဟု ကြၽမ္းက်င္သူ မ်ားက ခန္႔မွန္း ထားသည္။ ရာသီဥတု ဆုိးရြားမႈေၾကာင့္ စိုက္ပ်ဳိး သီးႏွံမ်ား ပ်က္စီးရဖြယ္ ရွိၿပီး လာမည့္ႏွစ္၌ ကမၻာ ႀကီး၏ အနီးတြင္ ၾကယ္တံခြန္ႀကီး ႏွစ္ခု ေပၚထြက္ လာေသာေၾကာင့္ ၎ ၾကယ္တံခြန္ႀကီး မ်ားသည္ ရာသီဥတု ေျပာင္းလဲမႈ အေပၚ မ်ားစြာ အက်ဳိး သက္ေရာက္ဖြယ္ ရွိသည္ဟု ပညာရွင္ မ်ားက ေျပာၾကားထား သည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ကမၻာ့ ႏိုင္ငံမ်ားရွိ အစိုးရ အဖြဲ႕မ်ား အေနျဖင့္ ပညာရွင္ မ်ား၏ ခန္႔မွန္းခ်က္ကို အေျခခံ၍ သတင္း အခ်က္အလက္မ်ား ဖလွယ္ၿပီး ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္ ထားၾကရန္ အႀကံျပဳ ထားသည္။

တ႐ုတ္ ႏုိင္ငံ၏ စီးပြားေရး

တ႐ုတ္ စီးပြားေရး တိုးတက္မႈ ႏႈန္းသည္ ၂ဝ၁ဝ ျပည့္ ႏွစ္မွစ၍ ၁ဝ ရာခိုင္ႏႈန္းမွ ၇ ဒသမ ၅ ရာခိုင္ႏႈန္း အထိ က်ဆင္း လာခဲ့သည္။ ျပည္တြင္း ဝယ္လိုအား က်ဆင္းမႈႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ အစုိးရ၏ ေဆာင္ရြက္ခ်က္ မ်ားသည္ ထိေရာက္မႈ ရွိျခင္းေၾကာင့္ စီးပြားေရး တုိးတက္မႈသည္ ယခုအခါ ျပန္လည္ အရွိန္အဟုန္ ျမင့္တက္လာၿပီး ေခါင္းေဆာင္ အေျပာင္း အလဲေၾကာင့္ လာမည့္ႏွစ္ အတြင္း ႏုိင္ငံ့ စီးပြားေရး တုိးတက္မႈ ျမန္ဆန္ လာေစရန္ အစိုးရ သစ္က ပိုမို လုပ္ေဆာင္သြားဖြယ္ ရိွသည္။ တ႐ုတ္ ႏုိင္ငံ၏ စီးပြားေရး တိုးတက္မႈ ႏႈန္းသည္ ၂ဝ၁၃ ခုႏွစ္ အတြင္း ၈ ရာခိုင္ႏႈန္းခန္႔ ရွိမည္ဟု ပညာရွင္ မ်ားက ခန္႔မွန္း ထားသည္။

အာဖဂန္ နစၥတန္

အာဖဂန္ နစၥတန္သို႔ အေမရိကန္တို႔ ဦးေဆာင္သည့္ ျပည္ပ တပ္ဖြဲ႕မ်ား ဝင္ေရာက္ၿပီး ၁ဝ ႏွစ္ အၾကာတြင္ ျပည္ပ တပ္ဖြဲ႕မ်ားသည္ ေဒသခ ံအာဖဂန္ ျပည္သူမ်ား၏ က်န္းမာေရး၊ ပညာေရး၊ စီးပြားေရးႏွင့္ အသက္ေမြး ဝမ္းေက်ာင္းမ်ားကို ျပန္လည္တည္ေထာင္ ေပးရာတြင္ အတုိင္းအတာ တစ္ခုအထိ ေအာင္ျမင္ ခဲ့သည္ကို ေတြ႕ရပါသည္။ ထို႔အျပင္ ႏိုင္ငံတကာ တပ္ဖြဲ႕မ်ားသည္ အာဖဂန္ ကာကြယ္ေရး တပ္ဖြဲ႕ဝင္ မ်ားအား ကိုယ့္ေျခေထာက္ေပၚ ကိုယ္ရပ္တည္ ႏိုင္ရန္ႏွင့္ ႏိုင္ငံ၏ လံုၿခံဳေရးကို အျပည့္အဝ တာဝန္ယူ ႏိုင္ေစရန္ ရည္ရြယ္၍ သင္တန္းမ်ား ေပးအပ္လ်က္ ရွိသည္။ အာဖဂန္ နစၥတန္သည္ အၾကမ္းဖက္ သမားမ်ား၏ အဓိက ခိုလႈံရာ ေနရာတစ္ခု မဟုတ္ေသာ္လည္း တာလီဘန္ မ်ားက ျပန္လည္ အသြင္ေျပာင္းရန္ ႀကိဳးပမ္းလ်က္ ရွိရာ သမၼတ ဟာမစ္ကာဇုိင္း အေနျဖင့္ ျပည္ပတပ္မ်ား ႏိုင္ငံ အတြင္းမွ ထြက္ခြာသြား ခ်ိန္တြင္ တာလီဘန္တို႔၏ အႏၲရာယ္ကို သတိ ႀကီးစြာျဖင့္ ကိုင္တြယ္ ေျဖရွင္းရန္ လုိအပ္မည္ ျဖစ္သည္။ ကာဇုိင္းအတြက္ ရင္ေလးစရာ အျခား အႏၲရာယ္ႀကီး တစ္ခုကား ရွိေနေသးသည္။ ယင္းမွာ အျခားမဟုတ္ အစိုးရ အဖြဲ႕အတြင္း အျမစ္တြယ္ လ်က္ရွိသည့္ အက်င့္ပ်က္ ျခစားမႈပင္ ျဖစ္သည္။ 

    ။

ေတာင္အာရွ ႏိုင္ငံ တစ္ႏုိင္ငံ ျဖစ္သည့္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏိုင္ငံသည္ ၎တုိ႔၏ ကာကြယ္ေရး စြမ္းရည္ကို တုိးျမႇင့္ ေရးႏွင့္ စစ္တပ္ ေခတ္မီေစေရး အစီအစဥ္ မ်ားကို အဓိက ဦးစားေပး အျဖစ္ အေကာင္ အထည္ေဖာ္လ်က္ ရွိသည္ ကို ေတြ႕ရသည္။

စစ္လက္နက္ ပစၥည္း အသစ္မ်ား တပ္ဆင္ေရး၏ တစ္စိတ္ တစ္ေဒသ အျဖစ္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ရွိတ္ဟာဆီနာသည္ ယခု သီတင္းတစ္ပတ္ အတြင္း ႐ုရွား ႏုိင္ငံသုိ႔ သြားေရာက္၍ ေဒၚလာ တစ္ဘီလီယံ တန္ဖိုးရွိ လက္နက္ ဝယ္ယူေရး စာခ်ဳပ္ တစ္ရပ္ကို ႐ုရွား သမၼတ ဗလာဒီမာ ပူတင္ႏွင့္ လက္မွတ္ ေရးထုိး ခဲ့သည္။

အဆိုပါ သေဘာတူ စာခ်ဳပ္သည္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏုိင္ငံက ပါကစၥတန္ ႏုိင္ငံမွ ၁၉၇၁ ခုႏွစ္တြင္ လြတ္လပ္ေရး ရၿပီး ခ်ိန္မွစ၍ ခ်ဳပ္ဆုိ ခဲ့သမွ် လက္နက္ ေရာင္းဝယ္ေရး စာခ်ဳပ္မ်ား အနက္ တန္ဖုိး အႀကီးမားဆံုး ျဖစ္သည္။  ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ အစိုးရသည္ ဖရီးဂိတ္စ္ စစ္သေဘၤာသစ္ မ်ားကို ေရတပ္တြင္ တုိးခ်ဲ႕ အသံုးျပဳျခင္း၊ အိမ္နီးခ်င္း ႏုိင္ငံ တစ္ႏုိင္ငံ ျဖစ္ေသာ ျမန္မာႏိုင္ငံ အနီးရွိ ၎တုိ႔၏ ပိုင္နက္ အတြင္း၌ ေလတပ္ အေျခစိုက္ စခန္းသစ္ တစ္ခု တည္ေဆာက္ျခင္း အပါအဝင္ စစ္အင္အားကို မၾကာမီ ကပင္ တုိးခ်ဲ႕ တည္ေဆာက္လ်က္ ရွိသည္။

ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏွင့္ ႐ုရွား ႏွစ္ႏုိင္ငံ အစိုးရ မ်ားသည္ စစ္ေရးႏွင့္ နည္းပညာ ဆုိင္ရာ က႑မ်ားတြင္ ဆက္လက္ ပူးေပါင္း လုပ္ေဆာင္ရန္ ရည္ရြယ္ ထားသည္ဟု အဆုိပါ လက္မွတ္ ေရးထုိးပြဲ အခမ္း အနားတြင္ သမၼတ ပူတင္က ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ဟာဆီနာကို ေျပာၾကား ခဲ့သည္ဟု သတင္းဌာန မ်ားက ေဖာ္ျပ ထားသည္။

လက္နက္ ပစၥည္း ဝယ္ယူေရး သေဘာ တူညီခ်က္ အရ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏိုင္ငံ အေနျဖင့္ သံခ်ပ္ကာ ကားမ်ား၊ ေျခလ်င္တပ္သံုး လက္နက္ ပစၥည္းမ်ား၊ ေလေၾကာင္း ကာကြယ္ေရး စနစ္မ်ား အပါအဝင္ Mi-17 သယ္ယူ ပုိ႔ေဆာင္ေရး ရဟတ္ယာဥ္ မ်ားကို ဝယ္ယူ သြားမည္ဟု ႐ုရွား ႏိုင္ငံပိုင္ လက္နက္ ကုမၸဏီႏွင့္ နီးစပ္သူ တစ္ဦးက ေျပာၾကား ထားသည္။

ထုိ႔အျပင္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ အစိုးရသည္ အေစာပိုင္း ကလည္း တ႐ုတ္ ႏုိင္ငံမွ တင့္ကားမ်ားကို ဝယ္ယူခဲ့ၿပီး ႐ုရွား ႏုိင္ငံမွ စတုတၴ မ်ဳိးဆက္ တိုက္ေလယာဥ္ ျဖစ္သည့္ MIG-29 ေလယာဥ္ မ်ားကို ဝယ္ယူရန္ စီစဥ္ ခဲ့ေသာ္လည္း ေစ်းႏႈန္းျမင့္ မား လြန္းေသာေၾကာင့္ လက္ေလွ်ာ့ ခဲ့ရသည္ကို ေတြ႕ရသည္။

အလားတူပင္ ႐ုရွား ႏုိင္ငံ၏ အကူအညီျဖင့္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏုိင္ငံ အတြင္း၌ ႏုိင္ငံ၏ ပထမ ဆံုးေသာ ႏ်ဴကလီး ယားဓာတ္အားေပး စက္႐ံု တစ္႐ံု တည္ေဆာက္ေရး အတြက္ ႏွစ္ႏုိင္ငံ ေခါင္းေဆာင္မ်ား အၾကား သေဘာတူ လက္မွတ္ ေရး ထုိး ႏုိင္ခဲ့သည္။

ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ အစိုးရသည္ ႏိုင္ငံအတြင္း ကမ္းလြန္ သဘာဝ ဓာတ္ေငြ႕သိုက္ မ်ားကို မၾကာမီက ရွာေဖြ ေတြ႕ရွိခဲ့ၿပီး ခ်ိန္မွစ၍ ၎တုိ႔၏ ကာကြယ္ေရး စြမ္းရည္ တုိးခ်ဲ႕ေရးကို တစိုက္မတ္မတ္ လုပ္ေဆာင္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း ေတြ႕ရသည္။ တစ္ခ်ိန္တည္း မွာပင္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ အာဏာပိုင္ မ်ားသည္ အေမရိကန္ ႏုိင္ငံႏွင့္ ဆက္ဆံေရး တုိးတက္ ခုိင္ၿမဲေစရန္ ႀကိဳးပမ္းလ်က္ ရွိၿပီး အေမရိကန္ အစိုးရ၏ EDA အစီအစဥ္ အရ အေမရိ ကန္ ျပည္ေထာင္စုမွ ပိုလွ်ံေနသည့္ စစ္လက္နက္ ပစၥည္းမ်ားကို မဟာမိတ္ ႏုိင္ငံ မ်ားသို႔ ေစ်းႏႈန္း ခ်ဳိသာစြာ ျဖင့္ ေရာင္းခ်မည့္ စီမံကိန္းတြင္ ပါဝင္ ႏုိင္ရန္ ေမွ်ာ္မွန္းလ်က္ ရွိသည္ဟု သံုးသပ္ ရပါသည္။ 

အိႏၵိယႏွင့္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံတို႔ အၾကား နယ္စပ္ စည္းမ်ဥ္း ျဖတ္ေက်ာ္မႈႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ ယင္းႏိုင္ငံ အစိုးရမ်ား အၾကား ေတြ႕ဆံု ေဆြးေႏြးပြဲမ်ား က်င္းပ၍ အေျဖရွာရန္ ႀကိဳးပမ္း ခဲ့ေသာ္လည္း တင္းမာမႈမ်ားမွာ တျဖည္းျဖည္းျမင့္ တက္လာလ်က္ ရွိသည္ကို ေတြ႕ရသည္။

အိႏၵိယ အာဏာပိုင္ မ်ားက ေျပာၾကား ခဲ့သည္။ ထို႔ေနာက္တြင္ အိႏၵိယ အစိုးရ သည္ တ႐ုတ္ တပ္ဖြဲ႕ဝင္မ်ား၏ စခန္းခ်မႈကို တုံ႔ျပန္သည့္ အေနျဖင့္ ၎တပ္မ်ား စခန္းခ်ရာမွ ၁၅ဝ မီတာခန္႔သာ ကြာေဝး သည့္ ေနရာတြင္ အိႏၵိယ တပ္မ်ားကိုထပ္မံ ေျပာင္းေရႊ႕ ခ်ထားခဲ့သည္။

သို႔ရာတြင္ ႏွစ္ႏိုင္ငံကို ပိုင္းျခားထားသည့္ နယ္ျခား စည္းမ်ဥ္းကို ျဖတ္ေက်ာ္၍ အိႏၵိယပိုင္နက္ အတြင္းသို႔ ဝင္ေရာက္ခဲ့သည္ ဟူေသာ အိႏၵိယ အစိုးရ၏ ေျပာၾကားခ်က္ကို တ႐ုတ္ ႏုိင္ငံက ျငင္းဆို ခဲ့႐ံုသာမက တ႐ုတ္ တပ္ဖြဲ႕မ်ားသည္ ၎တို႔၏ ပိုင္နက္ နယ္နိမိတ္ အတြင္း၌သာ ကင္းလွည့္ျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း တ႐ုတ္ ႏိုင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီးဌာမွ ေျပာေရးဆိုခြင့္ ရွိသူ ဟြာခြၽမ္ယင္းက ျပန္လည္ ေခ်ပ ထားသည္ကို ေတြ႕ရသည္။

ထုိမွ်သာမက အိႏၵိယ စစ္တပ္သည္ တ႐ုတ္ နယ္စပ္တြင္ ''ရန္လိုသည့္ ကင္း လွည့္ျခင္းမ်ဳိး''ကို လုပ္ေဆာင္ ခဲ့သည္ဟု တ႐ုတ္ ႏိုင္ငံက ျပန္လည္ စြပ္စြဲခဲ့ၿပီး ယင္းသို႔ လုပ္ေဆာင္မႈမ်ားအား  ရပ္တန္႔ပစ္ရန္ အိႏၵိယ ႏိုင္ငံအား  ေတာင္းဆို ထားခဲ့ သည္။

ယင္းကိစၥရပ္ႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍  တရားဝင္ ကန္႔ကြက္ရန္ အတြက္ အိႏၵိယ ႏိုင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီး ရန္ဂ်န္ မာသာအီက အိႏၵိယ ႏိုင္ငံဆုိင္ရာ တ႐ုတ္ သံအမတ္ႀကီးအား ဆင့္ေခၚ၍ ေတြ႕ဆံုခဲ့သည္။

ထို႔အတူ အဆိုပါ နယ္စပ္ အျငင္းပြား မႈကို ေျဖရွင္းေရး အတြက္ အင္အားသံုး ေျဖရွင္းမည့္ နည္းလမ္း အပါအဝင္ အျခား ေရြးခ်ယ္စရာ နည္းလမ္းမ်ားကို စစ္တပ္က အိႏၵိယ အစိုးရထံ တင္ျပခဲ့သည့္ အျပင္ စစ္တပ္ အႀကီးအကဲ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ဘီကရမ္ဆင္း ကိုယ္တိုင္ ကက္ရွ္မီးယား ေဒသ သို႔ ေလယာဥ္ပ်ံျဖင့္ သြားေရာက္၍ ေဒသတြင္းရွိ တပ္မွဴးမ်ားႏွင့္ ေတြ႕ဆံုၿပီး အျငင္းပြားမႈႏွင့္ ပတ္သက္၍ အေသးစိတ္ ေဆြးေႏြးခဲ့သည္။

အလားတူပင္ အိႏၵိယ ႏိုင္ငံသည္ နည္းလမ္းမ်ဳိးစံု အသံုးျပဳ၍ မိမိတို႔၏ အက်ဳိးစီးပြားကို ကာကြယ္သြားမည္ဟု ကာကြယ္ေရး ဝန္ႀကီး ေအေကအန္ေထာ္နီ က အေစာပိုင္းတြင္ သတိ ေပးထားခဲ့သည္။ အိႏၵိယ ႏိုင္ငံသည္ ကက္ရွ္မီးယား ေဒသတြင္ ပါကစၥတန္ ႏိုင္ငံႏွင့္ နယ္စပ္ အျငင္းပြား မႈတြင္လည္း အလားတူ ရပ္တည္ခ်က္ကို ေဖာ္ျပခဲ့သည္။

အိႏၵိယႏွင့္   တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ တို႔သည္ နယ္စပ္ အျငင္းပြားမႈေၾကာင့္ ဟိမဝႏၲာ ေဒသမ်ားျဖစ္သည့္ လာဒက္ႏွင့္ အာရြန္ နာခ်ာပရာဒက္ရွ္တို႔တြင္ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္ အတြင္းက စစ္ပြဲ ဆင္ႏြဲခဲ့ၾကၿပီး ယင္းေနာက္တြင္လည္း နယ္စပ္အေရး ေျဖရွင္းႏိုင္ရန္ ၁၅ ႀကိမ္ခန္႔ ေတြ႕ဆံုေဆြး ေႏြးခဲ့ေသာ္လည္း အျငင္းပြားမႈကို အၿပီးတိုင္ ေျဖရွင္း ႏိုင္ခဲ့ျခင္း မရွိေပ။

ယခု ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ အိႏၵိယ- တ႐ုတ္ နယ္စပ္ အျငင္းပြားမႈသည္ အာရွေဒသတြင္ ႀကီးထြားလာသည့္ တ႐ုတ္ ႏုိင္ငံ၏ လႊမ္းမိုးမႈကို ယွဥ္ႏိုင္ရန္ အတြက္ အေမ ရိကန္ အစိုးရက''အာရွေဒသ ဗဟိုျပဳေရး'' မူဝါဒကို အေကာင္ အထည္ေဖာ္ရန္ ႀကိဳးပမ္းေနစဥ္ ေပၚထြက္လာျခင္း ျဖစ္ၿပီး အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုႏွင့္ အိႏၵိယ ႏိုင္ငံတို႔သည္ ''မဟာဗ်ဴဟာေျမာက္ ပူးေပါင္းေရး'' အဖြဲ႕ကို ဖြဲ႕စည္း တည္ေထာင္၍ တ႐ုတ္ အစိုးရ၏ အင္အား ႀကီးထြားလာမႈကို တန္ျပန္ရန္ ရည္ရြယ္ ထားလ်က္ ရွိေသာေၾကာင့္ လက္ရွိ ျဖစ္ပြားေနသည့္ နယ္စပ္ အျငင္းပြားမႈကို သက္ဆုိင္ရာ ႏုိင္ငံမ်ား က ေခါင္းေအးေအး ထား၍ ေျဖရွင္းရန္ လိုအပ္မည္ဟု သံုးသပ္ရပါ သည္။  

ျမဝတီမွ-