ျမန္မာျပည္သားတို ့ေသခ်ာဖတ္ရန္(ျမန္မာ့အထည္ခ်ဳပ္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ေနာက္ မလိုက္ပါႏွင့္)

 ၁၈.၆.၂၀၁၃၊ အဂၤါေန႔

ကာလရွည္ၾကာစြာပိတ္ဆို႔ ထားခဲ့ေသာ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈမ်ားကို ခြင့္ျပဳေပးလိုက္သည့္အခါ 


၃၃သန္းမွ်ရွိသည့္ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ လစာနည္း အလုပ္သမားထုေၾကာင့္ ကုန္ထုတ္လုပ္မႈ လုပ္ငန္းမ်ားျဖင့္ ကမာၻကို ယွဥ္ႏိုင္ရန္ အခြင့္အလမ္းမ်ားရွိေနသည္။

သို႔ေသာ္ ဧၿပီလအတြင္းက အိမ္နီးခ်င္း ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံတြင္ အထည္ခ်ဳပ္ စက္႐ံု အေဆာက္အဦတခု ၿပိဳက်ၿပီး လူ ၁၁၀၀ ေက်ာ္ ေသဆံုးခဲ့ရျခင္းက ျမန္မာျပည္အတြက္ သတိေပး ေခါင္းေလာင္းထိုးလိုက္သလိုပင္။

ယင္းအတြက္ လုပ္အားကို အဓိကထားသည့္ အလုပ္အကိုင္အခြင့္အလမ္းမ်ား အစုအၿပံဳလိုက္ေရာက္လာသည့္အခါ တာ၀န္ယူ စီမံခန္႔ခြဲႏိုင္ရန္ ဥပေဒမ်ား သတ္မွတ္ျပဌာန္းထားႏိုင္ေရး အလုပ္သမားအခြင့္အေရးအဖြဲ႔မ်ားက ျမန္မာအစိုးရကို တိုက္တြန္းလွ်က္ရွိသည္။

လႊတ္ေတာ္က ႏိုင္ငံျခားရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈ ဥပေဒသစ္ကို ယခင္ႏွစ္က ျပဌာန္းခဲ့ၿပီးျဖစ္သည္။ ထိုဥပေဒသည္ ႏိုင္ငံျပင္ပမွ ရင္းႏွီး ျမွဳပ္ႏွံသူမ်ားကို အထူးလမ္းဖြင့္ေပးထားသည္ဟု အမ်ားက႐ႈျမင္ၾကသည္။

စီးပြားေရးေလာကကလည္း သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ ၏ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးအစိုးရ၏ အခြင့္အလမ္းမ်ားယူေဆာင္ေပးမႈေၾကာင့္ လာမည့္ႏွစ္မ်ားတြင္ ပုဂၢလိက က႑အႀကီး အက်ယ္ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္လာလိမ့္မည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္ေနၾကသည္။

ထိုအခ်ိန္တြင္ လုပ္ခလစာနည္းသည့္ ကုန္ထုတ္လုပ္ငန္းမ်ားျဖင့္ ႏိုင္ငံတကာစီးပြားေရး အသိုင္းအ၀ိုင္းတြင္ ရပ္တည္ေနႏိုင္ ခဲ့ေသာ ဘဂၤလားေဒ့ရ္ွႏိုင္ငံတြင္ အလုပ္သမားအတြက္ လံုၿခံဳစိတ္ခ်ရေသာ လုပ္ငန္းပတ္၀န္းက်င္မ်ိဳး ရရွိေအာင္ စြမ္းေဆာင္ မေပးႏိုင္သည့္ အစိုးရမ်ိဳးလို ျမန္မာျပည္တြင္ပါ ျဖစ္လာေနေလမလားဟု ေမးခြန္းထုတ္လာေနသည္။

ဧၿပီလ ၂၄ ရက္ေန႔တြင္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံ ၿမိဳ႕ေတာ္ဒကၠာ အျပင္ဖက္ရွိ အထည္ခ်ဳပ္စက္႐ံု အေဆာက္အဦ ၿပိဳက်ၿပီး အလုပ္သမား ၁၁၂၉ ေယာက္ အသက္ဆံုး႐ံႈးခဲ့ရျခင္းက အလုပ္သမားတို႔၏ စိုးရိမ္ပူပန္ေနရမႈကို မီးေမာင္းထိုးျပေန သည္။

စက္႐ံုၿပိဳက်သည့္ေန႔က အေဆာက္အဦတြင္ အက္ေၾကာင္းႀကီးမ်ား ေပၚေနသည္ကို ျမင္ရေသာ္လည္း အလုပ္သမားမ်ားကို အတြင္းသို႔ ၀င္ၿပီး အလုပ္လုပ္ရန္ ေစခိုင္းခံခဲ့ရသည္။ ၿပိဳက်ခဲ့ၿပီးေနာက္ပိုင္း စစ္ေဆးၾကည့္သည့္အခါ ပိုင္ရွင္သည္ အထပ္ငါးထပ္အတြက္သာ ေဆာက္လုပ္ႏိုင္သည့္ အေျခခံေပၚတြင္ ေနာက္ထပ္ေလးထပ္ တရားမ၀င္ တိုးၿပီး တည္ေဆာက္ခဲ့ေၾကာင္း ေတြ႕ရွိရသည္။

ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏို္င္ငံသည္ ကမာၻေပၚတြင္ လုပ္ခလစာႏႈန္းထား အနည္းဆံုးႏိုင္ငံမ်ားစာရင္းတြင္ ပါ၀င္ေနသည့္အတြက္ ကမာၻအႏွံ႔အျပားမွ အ၀တ္အထည္လုပ္ငန္းကုမၸဏီမ်ားသည္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ စက္႐ံုမ်ားႏွင့္ ကန္ထ႐ိုတ္စာခ်ဳပ္မ်ားလည္း ခ်ဳပ္ဆိုထားၾကသည္။

ယခု စက္႐ံုၿပိဳက်မႈသည္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ အစိုးရကိုသာမက လာေရာက္ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံထားၾကသည့္ အေနာက္ႏိုင္ငံမ်ားမွ ကုမၸဏီမ်ားအတြက္ပါ ဖိအားျဖစ္လာခဲ့သည္။ ကပ္ေစးနည္းၿပီး တြန္႔တိုေသာ ေဒသခံစက္႐ံုပိုင္ရွင္မ်ားေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚလာရသည့္ အလုပ္သမားျပႆနာမ်ားတြင္ အေနာက္ႏိုင္ငံမ်ားမွကုမၸဏီမ်ားကို ႀကံရာပါမ်ား အျဖစ္ ထင္ျမင္ယူဆေနသည္။

အေမရိကန္အေျခစိုက္ ႏိုင္ငံတကာ အလုပ္သမား အခြင့္အေရးဖိုရမ္မွ အမႈေဆာင္ညႊန္ၾကားေရးမွဴး Judy Gearhart က ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏိုင္ငံမွ လက္ရွိအေျခအေနမ်ားသည္ ႏိုင္ငံျခားကုမၸဏီမ်ားႏွင့္ ျပန္လည္လက္တြဲရန္ ျပင္ဆင္ေနေသာ ျမန္မာ ႏိုင္ငံ၏ အထည္ခ်ဳပ္လုပ္ငန္းမ်ားအတြက္ သတိထားရမည့္ သင္ခန္းစာတခုျဖစ္သည္ဟု ဆိုသည္။

“ေသခ်ာတာတခုကေတာ့ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ရဲ႕ ကံဆိုးမႈေတြကေန သင္ခန္းစာ ယူႏိုင္မယ္ဆိုရင္ ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ ဖို႔ အတြက္ အေကာင္းဆံုး အေနအထားကို ရရွိသြားပါလိမ္႔မယ္” ဟု Judy Gearhart က ဧရာ၀တီသို႔ ေျပာသည္။ ကုမၸဏီမ်ားအေနျဖင့္မူ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏိုင္ငံမွ ျပန္လည္ထြက္ခြာၿပီး လုပ္သားအင္အား မ်ားမ်ားရၿပီး သူတို႔ဖက္က တာ၀န္နည္းနည္းပဲ ယူရမည့္ႏိုင္ငံကို ရွာေဖြၾကေတာ့မည္ ဟု သူက ထပ္ေျပာသည္။

အထည္ခ်ဳပ္လုပ္ငန္းသည္ ကနဦး ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈ အနည္းငယ္သာရွိၿပီး ကၽြမ္းက်င္မႈနည္းပါးသည့္ အလုပ္သမားမ်ားႏွင့္လည္း သင့္ေလ်ာ္သည့္ အတြက္ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးေသာႏိုင္ငံမ်ား ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးအတြက္ ပထမအဆင့္နည္းလမ္း အေနျဖင့္ အစဥ္အဆက္ လက္ခံထားခဲ့ၾကသည္။

“သူတို႔ေတြဘဂၤလားေဒ့ရွ္မွာ ၾကံဳခဲ့တာေတြကို မွတ္ထားရပါမယ္။ အေျခခံ အေဆာက္အဦေတြမွာ ေကာင္းေကာင္း ရင္းႏွီး ျမွဳပ္ႏွံရမယ္။ သင့္တင့္ေလ်ာက္ပတ္တဲ့ လစာ လည္း ေပးရမယ္” ဟု Judy Gearhart ကေျပာသည္။

အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ အလုပ္သမားအဖြဲ႔ (ILO) မွ ျမန္မာႏိုင္ငံဆက္ဆံေရး အရာရွိ Steve Marshall ကလည္း အလုပ္သမားအခြင့္အေရးအဖြဲ႔မ်ား၊ ပုဂၢလိက က႑ႏွင့္ အစိုးရတို႔ အၾကားတြင္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေပးေနေသာ ILO ၏ အေနအထားကို ရွင္း ျပသည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံႏွင့္ ပတ္သက္၍ Steve Marshall က အေကာင္းျမင္သေဘာျဖင့္ ေနာက္ထပ္ လံုၿခံဳစိတ္ခ်မႈမရွိသည့္ ေနရာတခု (ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ကဲ့သို႔)ျဖစ္လာမည့္ အေရးမွ ျမန္မာႏိုင္ငံ ေရွာင္လႊဲႏိုင္ပါလိမ့္မည္ဟု ေျပာသည္။

“ဒီႏိုင္ငံမွာ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံဖို႔ ေမွ်ာ္လင့္ေနတဲ့ ကုမၸဏီေတြ အမ်ားႀကီးရွိပါတယ္။ သူတို႔ေတြက သူတို႔ကုမၸဏီရဲ႕ အက်ိဳးစီးပြား ေသခ်ာမႈ အတြက္ပဲ ၾကည့္ၾကတယ္။ ဒါေပမယ့္ က်ေနာ္တို႔ အဓိကထားၿပီး တကယ္ခ်ဥ္းကပ္သင့္တဲ့ လမ္းေၾကာင္းက သူတို႔ ရဲ႕အက်ိဳးအျမတ္ကို ၾကည့္တဲ့နည္းတူ ရင္းႏွီးျမွပ္ႏွံတဲ့ေနရာမွာ လူ႔အသိုင္းအ၀ိုင္းနဲ႔ အလုပ္သမားေစ်းကြက္ကိုပါ ထူေထာင္ ျမွင့္တင္ေပးဖို႔ပါ” ဟု Steve Marshall ကဆိုသည္။

၁၉၉၀ အေစာပိုင္းႏွစ္မ်ားက ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ အထည္ခ်ဳပ္လုပ္ငန္းမွ ႏိုင္ငံျခားတင္ပို႔မႈ အလြန္မ်ားျပားခဲ့သည္။ ၁၉၉၇ ခုႏွစ္ အထိ အေမရိကန္ေဒၚလာ သန္း ၂၀၀ ဖိုး တင္ပို႔ႏိုင္ခဲ့ၿပီး ၂၀၀၁ ခုႏွစ္တြင္ ေဒၚလာသန္း ၈၀၀ ေက်ာ္အထိ ျမင့္တက္သြားခဲ့ ၿပီး ႏိုင္ငံ၏ ႏိုင္ငံျခားတင္ပို႔မႈတြင္ အမ်ားဆံုးျဖစ္လာသည္။ သို႔ေသာ္လည္း ၂၀၀၃ ခုႏွစ္တြင္ အေမရိကန္ ႏွင့္ အေနာက္ႏိုင္ငံ မ်ားမွ စီပြားေရးပိတ္ဆို႔မႈမ်ားေၾကာင့္ ႏိုင္ငံျခားတင္ပို႔မႈမ်ား က်ဆင္းသြားခဲ့ရသည္။ ထိုအခ်ိန္မွစ၍ အထည္ခ်ဳပ္လုပ္ငန္း သည္ အေနာက္ႏိုင္ငံမ်ားအစား ဂ်ပန္ႏွင့္ အျခားအာရွေစ်းကြက္မ်ား ျဖင့္ က်ားကန္ၿပီး ျပန္လည္အရွိန္ယူခဲ့ေသာ္လည္း တိုးတက္မႈက ေႏွးေကြးေနခဲ့သည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံ အထည္ခ်ဳပ္လုပ္ငန္းရွင္မ်ားအသင္း(MGMA) ဥကၠဌ ဦးျမင့္စိုးက ၂၀၁၂ အတြင္းတြင္ ႏိုင္ငံျခားသို႔ အထည္ တင္ပို႔မႈသည္ အေမရိကန္ေဒၚလာ သန္း ၈၆၀ အထိ ရွိခဲ့သည္ဟုေျပာသည္။ ယခုႏွစ္ အတြင္းတြင္ အေနာက္ႏိုင္ငံမ်ားမွ စီးပြားေရးပိတ္ဆို႔မႈမ်ား ရုပ္သိမ္းလိုက္သည့္အတြက္ ေဒၚလာ ၁ ဘီလီယံခန္႔ တင္ပို႔ႏိုင္ရန္ MGMA ကေမွ်ာ္မွန္းထားသည္။

အထည္ခ်ဳပ္လုပ္ငန္းအတြက္ အခြင့္အလမ္းအခ်ိဳ႕ ပြင့္လာၿပီျဖစ္ေသာ္လည္း ႏွစ္စဥ္ အထည္ခ်ဳပ္လုပ္ငန္းမွ အေမရိကန္ ေဒၚလာ ၂၀ ဘီယီယံခန္႔ အထိႏိုင္ငံျခားသို႔ တင္ပို႔ေနႏိုင္ေသာ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏိုင္ငံႏွင့္ ယွဥ္ၿပိဳင္္ရမည္ျဖစ္သည္။

ဆယ္ႏွစ္ၾကာ အိပ္ေပ်ာ္ျခင္း

ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈေစ်းကြက္ အတြင္းမွ အေျပာင္းအလဲမ်ားထဲတြင္ ဧၿပီလအတြင္း၌ ဥေရာပသမဂၢက လက္နက္ ေရာင္း၀ယ္ျခင္းမွအပ အျခားေသာ ပိတ္ဆို႔မႈမ်ားကို ဖယ္ရွားေပးလိုက္ျခင္းလည္း ပါ၀င္သည္။ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု ကလည္း ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈႏွင့္ ကုန္သြယ္ေရး ပိတ္ဆို႔တားဆီးမႈမ်ားကို ဆိုင္းငံ့ေပးခဲ့သည္။

အေမရိကန္ အစိုးရက ျမန္မာႏိုင္ငံကို ကုန္သြယ္ေရး အထူးအခြင့္အေရးရႏိုင္ငံ အဆင့္သတ္မွတ္ေပးရန္ စဥ္းစားေနသည္။ ထိုအခြင့္အေရးရရွိပါက ကုန္ပစၥည္းအမ်ိဳးအစား ၅၀၀၀ ေက်ာ္အတြက္ တင္သြင္းခြန္ ကင္းလြတ္ခြင့္ရမည္ျဖစ္သည္။ ၎ကင္းလြတ္ခြင့္တြင္ အထည္ခ်ဳပ္လုပ္ငန္းမွ ပို႔ကုန္မ်ားလည္း ပါ၀င္သည္။ ဥေရာပသမဂၢ မွ ႏိုင္ငံ ၂၇ ခုကလည္း ထိုအခြင့္အေရး ျပန္လည္ေပးထားၿပီး ျဖစ္သည္။

အစိုးရဖက္ကလည္း လုပ္ခနည္းပါးမႈကို အေၾကာင္းျပဳကာ ၀င္ေရာက္လာၾကမည့္ ႏိုင္ငံျခားကုမၸဏီမ်ားကို မွတ္ပံုတင္ႏိုင္ ရန္ အျမန္ဆံုးေဆာင္႐ြက္ေပးေနသည္ဟု ဦးျမင့္စိုးကေျပာျပသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ လုပ္ငန္းလုပ္ကိုင္လိုေသာ ႏို္င္ငံျခားရင္းႏွီး ျမွဳပ္ႏွံသူမ်ားအတြက္ လုပ္ကိုင္ခြင့္ ေလွ်ာက္ထားရာတြင္ ဗ်ဴ႐ိုကေရစီ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းမ်ား ႏွင့္ ဗဟိုခ်ဳပ္ကိုင္မႈမ်ား ကို ေလ်ာ့ခ်ေပးခဲ့သည္ ဟုသိရသည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံ အထည္ခ်ဳပ္လုပ္ငန္းရွင္မ်ား အသင္းကလည္း ၀င္ေရာက္လာေတာ့မည့္ ႏိုင္ငံျခားအထည္လုပ္ငန္းမ်ားတြင္ ၀င္ ေရာက္လုပ္ကိုင္ေစႏိုင္ရန္ ရည္ရြယ္၍ ေလ့က်င့္ေရးသင္တန္းမ်ား ဖြင့္လွစ္ေပးေနသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ လက္ရွိအထည္ခ်ဳပ္ လုပ္ငန္းမ်ားသည္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕တြင္သာ အေျခစိုက္ၾကသည့္အတြက္ ပဲခူးတိုင္း ႏွင့္ ဧရာ၀တီတိုင္း မ်ားတြင္လည္း အလုပ္အကိုင္ အခြင့္အလမ္းမ်ား တိုးတက္ ရရွိလာေစရန္ စီစဥ္ေနေၾကာင္း ဦးျမင့္စိုးက ေျပာသည္။

အထည္ခ်ဳပ္လုပ္ငန္းသည္ ႏိုင္ငံျခားရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံသူမ်ားကို ဥပေဒျပဌာန္းေပးျခင္းမ်ားအျပင္ အျခားေသာ မက္လံုးမ်ားေပး ၿပီး ဆြဲေဆာင္ေနခဲ့ေသာ္လည္း အရာရာကို ဥပေဒအတိုင္း ျဖစ္ေစရန္ အစိုးရတာ၀န္ရွိသူမ်ားဖက္က စြမ္းေဆာင္ေပးရန္ ေသခ်ာဖို႔လည္း လိုအပ္ပါသည္။ ထိုတာ၀န္ပ်က္ကြက္ခဲ့ေသာ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏိုင္ငံတြင္ အက်ပ္အတည္းမ်ားႏွင့္ ႀကံဳေတြ႔ ခဲ့ရသည္။

“ပထမအဆင့္ အေနနဲ႔ ဥပေဒ ရွိရမယ္၊ ဒုတိယအေနနဲ႔ အဲဒီ ဥပေဒကို အသံုးခ်ရမယ္” ဟု Steve Marshall ကေျပာသည္။ ထိုတာ၀န္ကို အစိုးရ၊ အလုပ္ရွင္ႏွင့္ အလုပ္သမားမ်ား ခြဲေ၀ ထမ္းေဆာင္ၾကရမည္ ဟု သူက ရွင္းျပသည္။“ အစိုးရဖက္က ဥပေဒနဲ႔ လုပ္ထံုးလုပ္ နည္းေတြအတိုင္း ေဆာင္ရြက္ႏိုင္စြမ္းရွိပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အားလံုးကို အျပည့္အ၀ အေကာင္ အထည္ ေဖၚေဆာင္ရြက္ရမယ့္သူေတြအတြက္ကေတာ့ အဲဒါဟာ ခက္ခဲပါလိမ္႔မယ္” ဟု သူကဆက္ေျပာသည္။

ထိုအကဲျဖတ္မႈက David Birnbaum ၏ ေလ့လာေတြ႔ ရွိခ်က္မ်ားႏွင့္လည္း ကိုက္ညီေနသည္။ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံသား David Birnbaum သည္ အာရွေဒသတြင္ စက္႐ံုမန္ေနဂ်ာ အျဖစ္ ႏွစ္ ၄၀ ေက်ာ္လုပ္ကိုင္ခဲ့ ၿပီးမွ ကိုယ္ပိုင္စက္႐ံုမ်ား တည္ေထာင္ခဲ့သူျဖစ္ၿပီး ျမန္္မာႏိုင္ငံရွိ စက္႐ံု ၇ ခုကို ေဖေဖာ္၀ါရီလအတြင္းက သြားေရာက္ေလ့လာခဲ့သည္။ ေရာက္ ရွိခဲ့ေသာ စက္႐ံုတ႐ံုမွ ႏိုင္ငံတကာ အသိအမွတ္ျပဳ က်န္းမာေရး ႏွင့္ ေဘးအႏၲရာယ္ကင္းရွင္းေရး စံခ်ိန္ စံႏႈန္းမ်ားႏွင့္ ကိုက္ညီမႈမရွိဟု ဆိုသည္။

အဓိကအားထားရသည့္ အေနာက္တိုင္းေစ်းကြက္ႏွင့္ ကာလရွည္ၾကာစြာ ကင္းလြတ္ေနခဲ့ေသာေၾကာင့္ ျမန္မာစက္မႈလုပ္ ငန္းမ်ားသည္ အံ့အားသင့္ဖြယ္ ေကာင္းေလာက္ေအာင္ နိမ့္က်သည့္ အေျခအေနတြင ္ရွိေနၾကသည္ဟု David Birnbaum က ဆို သည္။

“တျခားႏိုင္ငံေတြက စက္မႈလုပ္ငန္းေတြ ဘယ္လိုရွိလဲဆိုတာvသူတို႔ မသိၾကဘူး၊ သူတို႔ ဆယ္ႏွစ္ေလာက္ အိပ္ေပ်ာ္ေနခဲ့ ၾကတယ္” ဟု အထည္ခ်ဳပ္လုပ္ငန္းဆိုင္ရာ ျပဌာန္းစာအုပ္မ်ားကို ေရးသားခဲ့ၿပီး ကုလသမဂၢ၊ ကမာၻ႔ကုန္သြယ္ေရး အဖြဲ႕ ႏွင့္ ကမာၻ႔ဘဏ္တို႔တြင္ အႀကံေပးအျဖစ္ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ေနေသာ David Birnbaum ကဆိုသည္။ “သူတို႔ အလုပ္႐ံုေဆြးေႏြးပြဲ ေတြ ဆက္တိုက္လုပ္ရမယ္။ ဒါမွ တျခားႏိုင္ငံေတြမွာ ဘယ္လိုလုပ္ေနတယ္ဆိုတာ သိၾကမယ္” ဟုလည္းေျပာသည္။

အလုပ္သမား အခြင့္အေရးအဖြဲ႔တခုျဖစ္သည့္ Clean Clothes Campaign (CCC) က ႏိုင္ငံတကာ လုပ္ငန္းရွင္မ်ားကို အေလာတႀကီး ဆြဲေဆာင္ေနမႈေၾကာင့္ အေရးပါသည့္ အလုပ္သမားအခြင့္အေရး ကာကြယ္မႈပိုင္းတြင္ လစ္ဟင္းမႈမ်ား ျဖစ္လာႏိုင္သည္ဟု ေထာက္ျပသည္။

“ဥေရာပသမဂၢ အေနနဲ႔ ကုလသမဂၢရဲ႕ လူ႔အခြင့္အေရးနဲ႔ စီးပြားေရးဆိုင္ရာ အေျခခံဥပေဒသေတြနဲ႔ အညီ သတိထားၿပီး ေဆာင္ရြက္သင့္တယ္ဆိုတဲ့အခ်က္ကို ေဘးဖယ္ၿပီး ခုလို ျမန္္မာကို မ်က္ႏွာသာေပးလိုက္တာဟာ တကယ္စိတ္ပ်က္ဖို႔ ေကာင္းပါတယ္” ဟု CCC ၏ အတြင္းေရးမွဴး Dominique Muller က သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲတခုတြင္ မၾကာေသးခင္က ဥေရာပသမဂၢ၏ စီးပြားေရးပိတ္ဆို႔မႈ ႐ုပ္သိမ္းခဲ့ျခင္းကို ရည္ညႊန္းေျပာဆိုခဲ့သည္။

“ဥေရာပသမဂၢရဲ႕ ဆံုးျဖတ္ခ်က္က လံုေလာက္တဲ့ လုပ္ခလစာေပးဖို႔ အတြက္ ကုမၸဏီေတြကို တိုက္႐ိုက္ဖိအားေပးဖို႔ လိုအပ္တယ္ ဆိုတာကို ျပသေနပါတယ္။ ဒါမွသာ ျမန္မာ အစိုးရရဲ႕ မူ၀ါဒသစ္ကေန ျမန္မာအလုပ္သမားေတြ အေကာင္းဆံုး အက်ိဳးအျမတ္ ရရွိႏိုင္ပါမယ္” ဟု သူကထပ္ေျပာသည္။

ျမန္မာလႊတ္ေတာ္က အနည္းဆံုးလုပ္ခ လစာဥပေဒကို အတည္ျပဳၿပီးျဖစ္သည္ဟု Steve Marshall က ေျပာသည္။ သို႔ေသာ္ ၎ဥပေဒကို ေထာက္ကူေပးမည့္ နည္းဥပေဒ အခ်ိဳ႕ကေတာ့ ေရးဆြဲေနဆဲဟု သိရသည္။ ထိုဥပေဒ တြင္ ပါ၀င္ေသာ အေၾကာင္းအရာမ်ားကို အမ်ားျပည္သူသိရွိေအာင္ မေၾကညာရေသးခင္ ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုရန္ ILO ဆက္ဆံ ေရး အရာရွိက ျငင္းပယ္ခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္လည္း ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ေဒသတြင္းလုပ္ခလစာ အနည္းဆံုးဆိုသည့္အခ်က္ျဖင့္ ႏိုင္ငံတကာမွ ထုတ္လုပ္သူလုပ္ငန္းရွင္မ်ားကို ဆက္လက္ဆြဲေဆာင္ဖြယ္ ရွိေနသည္ဟု သူကဆိုသည္။

ကုန္ထုတ္လုပ္ငန္းမ်ားအတြက္ ဧဒင္ဥယ်ာဥ္မဟုတ္

ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈမ်ားကို အားတက္သေရာ ဖိတ္ေခၚေနသည္ မွန္ေသာ္လည္း ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမည့္သူမ်ားကို တုန္႔ဆိုင္းသြားေစ သည့္ အေၾကာင္းအရာမ်ားလည္းရွိေနသည္။

တခ်က္က အေျခခံအေဆာက္အအံုမ်ားႏွင့္ဆိုင္သည္။ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အားက မၾကာခဏ ျပတ္ေတာက္ေနသျဖင့္ ကုန္ထုတ္ လုပ္ငန္းရွင္မ်ားသည္ ထုတ္လုပ္ေရးမက်ဆင္းေစလိုပါက ေငြေၾကးအေျမာက္အမ်ား အကုန္အက်ခံကာ ဒီဇယ္ ေလာင္စာသံုး ဓာတ္အားေပးစက္မ်ား ေမာင္းႏွင္၍ အလုပ္လုပ္ၾကရသည္။

ၿပီးခဲ့ေသာ ၁၈ လတာကာလအတြင္း ဒီမိုကေရစီေရးေျပာင္းလဲမႈမ်ား ႏွင့္ ႏို္င္ငံတကာအသိုင္းအ၀ိုင္းႏွင့္ ပြင့္လင္းစြာ ဆက္ဆံျခင္းမ်ား တိုးတက္ လာေသာ္လည္း ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရး အေျခအေနသည္ ေသခ်ာမႈမ်ားႏွင့္ ေ၀းကြာေနဆဲျဖစ္သည္။

မၾကာေသးခင္ ကာလမ်ားအတြင္းက ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ားႏွင့္ လူနည္းစု မူဆလင္မ်ားၾကားတြင္ အၾကမ္းဖက္ ဆူပူ တိုက္ခိုက္ မႈမ်ား ႏိုင္ငံအႏွံ႔အျပား ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္အတြက္ ျမန္မာအစိုးရ၏ တည္ၿငိမ္မႈကို ထိန္းသိမ္းႏိုင္စြမ္းက ေမးခြန္းထုတ္စရာ ျဖစ္ေနသည္။

တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႔မ်ားႏွင့္ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးမွာလည္း ခိုင္ခိုင္မာမာ အေကာင္အထည္ မေဖာ္ႏိုင္ေသးပါ။ ျမန္မာႏိုင္ငံ ေျမာက္ပိုင္းမွ ကခ်င္လက္နက္ကိုင္မ်ားႏွင့္လည္း လြန္ခဲ့သည့္ ၂ ႏွစ္က ပ်က္စီးသြားခဲ့ေသာ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရးကို ျပန္လည္တည္ေဆာက္ေနရသည္။

ထို႔ျပင္ ျမန္မာအလုပ္သမား အင္အားစုႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ အခ်က္အလက္မ်ား မရွိျခင္းကလည္း အဓိက ကြက္လပ္ ျဖစ္ေနသည္။

“ကံမေကာင္းစြာနဲ႔ပဲ က်ေနာ္တို႔ဟာ အလုပ္သမားေစ်းကြက္ရဲ႕ ပံုသ႑န္၊ အရြယ္အစားနဲ႔ သဘာ၀ စတဲ့ အခ်က္အလက္ေတြ လံုး၀နီးပါး မရႏိုင္တဲ့ အေျခအေနတခုမွာ အလုပ္လုပ္ေနရပါတယ္” ဟု ILO ဆက္ဆံေရးအရာရွိက ေျပာသည္။ ထိုျပႆနာကို ေျဖရွင္းႏိုင္ရန္အတြက္ ILO မွ အိမ္ေထာင္စု စစ္တမ္းမ်ား ေကာက္ယူလွ်က္ရွိရာ တ၀က္ခန္႔ ၿပီးစီးေနၿပီဟု သိရသည္။

ILO အဖြဲ႔သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ လုပ္ငန္းမ်ား စတင္ေနခဲ့သည္မွာ ဆယ္ႏွစ္ေက်ာ္ၿပီျဖစ္ေသာ္လည္း အေစာပိုင္း ကာလမ်ားက အဓမၼလုပ္အားေပး ဖယ္ရွားႏိုင္ေရး တခုထဲတြင္ ပိတ္မိေနသလို ျဖစ္ခဲ့ရသည္။ ယခုအခါတြင္ေတာ့ အျခားေသာ အေရးပါသည့္ ကိစၥမ်ားကိုလည္း ၀င္ေရာက္ေဆာင္ရြက္ေနႏိုင္ၿပီျဖစ္သည္။

ေနရာ အမ်ားအျပားတြင္ က်ယ္က်ယ္ ျပန္႔ျပန္႔ လုပ္ကိုင္ေနၿပီး ဥပေဒႏွင့္အညီ စနစ္တက် သပိတ္တိုက္ပြဲဆင္ႏြဲနည္း အပါအ၀င္ အနာဂတ္ ျမန္မာလုပ္သား အင္အားစုအတြက္ ပညာေပး လုပ္ငန္းမ်ားလည္း လုပ္ေနသည္။

အထည္ခ်ဳပ္လုပ္ငန္းသည္ ILO အဓိကအာ႐ံုစိုက္၍ လုပ္ေဆာင္မည့္ စီးပြားေရးက႑ႏွစ္ခုထဲက တခုျဖစ္ၿပီး လက္ေတြ႔ က်သည့္ စံျပနမူနာပံုစံေကာင္း တခုျဖစ္ေအာင္ အားထုတ္သြားမည္ဟု Steve Marshall ကေျပာသည္။

ျမန္မာ အလုပ္သမားေစ်းကြက္ကို ႏိုင္ငံတကာစံႏႈန္းမ်ားႏွင့္ အညီျဖစ္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ရျခင္းသည္ ႀကီးမားသည့္ အခက္အခဲတခု ျဖစ္ေၾကာင္းကိုလည္း သူက ထုတ္ေဖာ္၀န္ခံခဲ့သည္။

“ဒါက လြယ္တဲ့ကိစၥေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ လက္ေဖ်ာက္တခ်က္တီးလိုက္တာနဲ႔ ေနာက္တေန႔ ျဖစ္လာတာမ်ိဳးမဟုတ္ပါဘူး။ ဆင့္ကဲျဖစ္စဥ္သေဘာမ်ိဳးနဲ႔ ပိုၿပီးတူပါတယ္” ဟု ဆိုသည္။

ဧရာ၀တီ